نمای ساختمان نقش مهمی در ظاهر کلی و همچنین دوام بیشتر آن دارد. برای اجرای نما، به خصوص با استفاده از متریال سنگی، ابزارهای مختلف استفاده میشوند که یکی از آنها، پیچ رولپلاک نما است. این سری تجهیزات که اغلب نادیده نیز گرفته میشوند، نقش مهمی در مقاومت نما داشته و از افتادن سنگها جلوگیری میکنند. استفاده غیر اصولی از ابزارهای لازم برای نماسازی، مانند استفاده از پیچ بدون رولپلاک، میتواند خسارات جانی و مالی زیادی را ایجاد کند، به همین دلیل در این مقاله قصد داریم به نکاتی در خصوص نحوه استفاده از پیچ نما و استفاده صحیح از آن بپردازیم. با ما همراه باشید.
چه زمانهایی بیشتر سنگ از نما جدا میشود و باید مراقب بود؟
یکی از خطرات ناشی از اجرای نامناسب سنگ نما، افتادن کامل قطعات سنگی یا بخشی از آنهاست. در صورتی که نماسازی ساختمان با استفاده از اصول استاندارد و همچنین به وسیله افراد مجرب اجرا شود، هیچ گونه خطری ساکنین ساختمان یا عابرین پیاده را تهدید نمیکند؛ اما در برخی موارد، ممکن است سنگ از نما جدا شده و خسارات زیادی را به بار آورد.
یکی از دلایل اصلی ریزش سنگ از نما، هوازدگی است. قرار گرفتن سنگ نما در معرض شرایط آب و هوایی نامناسب مانند باران، باد و دمای شدید، میتواند باعث تخریب یکپارچگی ساختاری سنگها شود. هوازدگی منجر به ایجاد ترک روی سنگ و ضعیف شدن اتصالات مانند ملات و پیچ نما شده و باعث میشود سنگها راحتتر از جای خود خارج شوند.
یکی دیگر از عواملی که میتواند در ریزش سنگ نقش داشته باشد، نگهداری ضعیف است. بی توجهی به بازرسیها و تعمیرات منظم، استفاده از پیچ بدون رولپلاک و یا تجهیزات ضعیف، از جمله این موارد محسوب می شوند. توصیه میکنیم برای جلوگیری از این اتفاق، از پیچ رولپلاک نما و اسکوپ سنگ، به درستی و در جای مناسب استفاده نمایید.
قدم اول قبل از اجرای پیچ و رولپلاک نما
اجرای نمای سنگ، فرایندی حساس و دقیق است که نیاز به برنامه ریزی و اجرای حرفهای دارد. یکی از مراحل مهمی که باید قبل از قرار دادن پیچ رولپلاک نما انجام شود، آماده سازی سطح ساختمان است. کسب اطمینان از تمیز بودن سطح مورد نظر و همچنین صاف و تراز بودن آن، قبل از استفاده از پیچ نما کاملاً ضروری است. آماده سازی سطح نما شامل حذف هرگونه پوشش موجود روی دیوار مانند رنگ، آلودگی و ناهمواری و همچنین ترمیم هرگونه ترک یا آسیب دیدگی میشود.
پس از آماده شدن سطح، بهتر است که یک لایه ضد آب (مانند ایزوگام) روی دیوار اعمال شود. این کار به جلوگیری از نفوذ رطوبت به دیوار و ایجاد آسیب در طول زمان کمک میکند. همچنین به عنوان یک مانع در برابر نفوذ احتمالی آب باران به داخل ساختمان نیز عمل میکند. پس از اعمال لایه ضد آب و خشک شدن آن، ملات مناسب باید ایجاد شود. ملات یک پایه محکم برای چسبیدن سنگ به دیوار و همچنین قرار دادن پیچ رولپلاک نما ایجاد میکند و باعث تراز شدن سطح مورد نظر میشود. توجه داشته باشید که به هیچ عنوان از پیچ بدون رولپلاک در نما استفاده نکنید زیرا امکان شکستگی پیچ افزایش پیدا میکند.
اندازه مناسب پیچ برای تثبیت سنگ چیست؟
یکی از اصلیترین نکات در اجرای نمای سنگ، انتخاب پیج مناسب برای تثبیت سنگ است. برای این کار باید وزن و ابعاد قطعات سنگ نما را در نظر داشته باشید. به طور معمول اسلبهای بزرگتر به پیچ نما بزرگ و بلندتری نسبت به قطعات سنگی کوچک نیاز دارند. از طرف دیگر، توجه به ترکیب ملات، نوع مصالح و جنس سنگ نیز ضروری است. مواد مختلف دارای سطوح متفاوتی از استحکام و دوام هستند که هنگام تعیین اندازه پیچ باید در نظر گرفته شوند. بهعنوانمثال، استفاده از پیچهای بزرگ در مصالحی که مناسب نصب سنگهای کوچک هستند، باعث شکستگی نما و سقوط آنها میشود.
با توجه به این موارد و در نظر گرفتن نوع نما، استفاده از پیچهای گالوانیزه 6 سانتیمتری که از قابلیت ضد آب نیز بهرهمند هستند، میتواند انتخاب بسیار مناسبی باشد. این نوع پیچ از اندازه و مقاومت بسیار بالایی برخوردار است و استحکام مناسبی برای نمای سنگ فراهم میکند. با این حال برای سنگهای قطورتر با ضخامت 2.5 الی 3 سانتی متر، از پیچهای 8 سانتی نیز میتوان استفاده کرد.
مشخصات پیچ مورد استفاده برای پیچ و رولپلاک سنگ
پیچ رولپلاک نما ساختمان، باید دارای مشخصات به خصوصی باشد تا امینی لازم برای پشتیبانی از نمای سنگی را فراهم نماید. اولین مشخصه، مقاومت آن در برابر خوردگی است. از آنجایی که نمای بیرونی در معرض شرایط آب و هوایی مختلف از جمله باران و رطوبت قرار میگیرد، استفاده از فولاد ضد زنگ یا پیچهای گالوانیزه، از زنگ زدگی و خراب شدن این بخش در طول زمان جلوگیری میکند. علاوه بر این، این پیچها باید از مقاومت کششی بالایی برای تحمل وزن سنگها نیز برخوردار باشند.
از طرف دیگر، هم رولپلاک و هم پیچ نما باید دارای ابعاد دقیقی باشند تا تناسب مطمئن برای ایجاد تحمل بار سنگها حفظ شود. طول پیچها باید بهاندازهای باشد که علاوه بر روکش سنگ، به داخل ملات نیز نفوذ کند. به طور مشابه، رولپلاک نیز باید قطر مناسبی داشته باشند. علاوه بر این استفاده از پیچ بدون رولپلاک ممکن است باعث ایجاد برخی مشکلات در مقاومت نما شود، به همین دلیل به کار بردن پیچ خالی به هیچ عنوان توصیه نمیشود. لیست کامل مشخصات پیچ استفاده شده در نما را در زیر مشاهده میکنید.
- ساخته شده از روکش گالوانیزه گرم
- چکشخواری شده
- مقاومت بالا در برابر ضربه
- چهارسو بودن
- اندازه مناسب گل پیچ
- تمام رزوه بودن
- مقاومت کششی بالا
میزان تحمل بار پیچ چقدر است؟
تلرانس یا همان میزان تغییرات مجاز، یکی از موارد مهمی است که هنگام انتخاب پیچ رولپلاک نما باید به آن توجه شود. تلرانس ارتباط مستقیمی با میزان تحمل بار پیچ نما دارد. اگر میزان تغییرات بیش از حدی بین پیچ و سوراخ مربوط به آن وجود داشته باشد، میتواند منجر به شکافهای قابل مشاهده یا سطوح ناهموار در نما شود. این مشکل نه تنها جذابیت بصری ساختمان را به خطر میاندازد، بلکه نقاطی را برای نفوذ آب نیز ایجاد میکند که باعث تخریب زودتر نمای سنگی ساختمان خواهد شد.
برای دستیابی به میزان تحمل بار مناسب، تولیدکنندگان انواع پیچ رولپلاک نما از تکنیکهای ماشینکاری پیشرفته و اقدامات کنترل کیفی دقیقی استفاده میکنند و نماکاران نیز مطابق با نتیجه آزمایشهای انجام شده، بهترین میزان تحمل بار برای یک پیچ را انتخاب میکنند. توجه داشته باشید که اجرای نما باید توسط افراد حرفهای و باتجربه در این زمینه انجام شود. همچنین به هیچ عنوان، تا زمانی که ملات پشت نما مستحکم نشده است، نباید سنگ را رها کرد، زیرا میزان تحمل بار پیچ، به همراه قدرت چسبندگی ملات محاسبه میشود.
فاصله پیچها از هم چقدر است؟
از دیگر نکات مهم استفاده از پیچ رولپلاک نما، رعایت فاصله مناسب میان آنهاست. برای در نظر گرفتن فاصله مناسب، لازم است که به ابعاد سنگ توجه داشته باشید. سنگهای بزرگتر به تکیه گاه بیشتری نیاز دارند؛ بنابراین ایجاد فاصله نزدیکتر بین پیچها ضروری است. این کار از هر گونه جابهجایی یا ریزش احتمالی سنگ جلوگیری میکند.
ثانیاً شرایط آب و هوایی نیز باید در نظر گرفته شود. مناطق مستعد وزش باد شدید یا شهرهای زلزله خیر، نیاز به فاصله پیچهای نزدیکتری برای مقاومت بیشتر در برابر این نیروهای خارجی دارند. با کاهش فاصله بین پیچها میتوان استحکام و مقاومت کلی سازه را در برابر چنین اتفاقاتی، افزایش داد.
با این حال تعیین فاصله مناسب بین پیچ نما، کاری تخصصی است. برای مثال ممکن است با کم کردن فاصله و به دلیل سوراخکاری بیش از حد، مقاومت نما کاهش پیدا کند. به طور کلی و با درنظرگرفتن شرایط یکسان، بهترین فاصله مورد نیاز بین هر پیچ در سنگهای 40 X 100 سانتی متر، 50 سانتی متر است.
آیا پیچها بعد از پیچ و رولپلاک سنگ نما دیده می شوند؟
یکی از نگرانیهای رایج در زمینه نماسازی ساختمان، مشاهده پیچ رولپلاک نما پس از اجرای کار است. توجه داشته باشید که دیدهشدن پیچ نما بستگی به نوع پیاده سازی نما و جنس و طرح سنگ دارد و میتواند در برخی نماها قابل مشاهده و در برخی دیگر، پنهان باشد. با این حال بیشتر نماهای سنگی که در ساختمانها استفاده می شوند، تقریباً از فاصله دور هیچ گونه نشانی از پیچ و رولپلاک ندارند و اجرای این بخش، کاملاً مخفی میشود.
تفاوت استفاده از پیچ 2 سو با 4 سو در پیچ و رولپلاک نما
برای انتخاب پیچ و رولپلاک، با انواع 2 سو و 4 سو مواجه خواهید شد که انتخاب بهترین گزینه را ممکن است کمی چالش برانگیز کند. پیچهای دو سو قیمت نسبتاً پایینتری در مقابل پیچهای 4 سو دارند و اجرای آنها نیز سادهتر خواهد بود. با این حال به دلیل خطراتی که ممکن است برای مقاومت نما ایجاد کنند، استفاده از آنها به هیچ عنوان توصیه نمیشود.
پیچهای دو سو ممکن است هنگام بسته شدن، از سر مته جدا شده و به طور محکم، در جایگاه خود قرار نگیرند. در مقابل پیچهای چهارسو اتصال بهتری به مته داشته و جداشدن آنها به آسانی رخ نمیدهد. به همین دلیل به شکلی مقاومتر در جایگاه خود قرار میگیرد و جابهجایی بسیار کمی را هنگام تحمل بار از خود نشان میدهد.
زمان مناسب برای اجرای پیچ و رولپلاک نما کی است؟
نصب پیچ نما معمولاً پس از اتصال سنگ به دیواره ساختمان انجام میشود. توصیه میشود که این کار را در هوای خشک انجام دهید زیرا رطوبت میتواند روی چسبندگی سنگها تأثیر بگذارد و پایداری آنها را به خطر بیندازد. علاوه بر این، باران یا رطوبت بالا میتواند کار با سنگهای نما را برای کارگران دشوار کند و خطرات احتمالی را افزایش دهد. توجه داشته باشید که نصب زودهنگام پیچها ممکن است آنها را در معرض آسیبهای احتمالی در مراحل بعدی مانند ریختن بتن یا سنگکاری توسط ماشین آلات سنگین قرار دهد. بنابراین، لازم است قبل از شروع نصب پیچ، منتظر بمانید تا سایر فعالیتها تکمیل شوند.
انواع رولپلاکهایی که برای مقاومسازی استفاده می شوند
همانطور که گفته شد، استفاده از پیچ بدون رولپلاک در نمای ساختمان، توسط افراد حرفهای به هیچ عنوان انجام نمیشود. رولپلاکها میلههای استوانهای هستند که از مواد مختلفی مانند فولاد، پلاستیک یا مواد مرکب ساخته شدهاند. انواع مختلفی از رولپلاک موجود است که در این بخش به معرفی آنها میپردازیم.
رولپلاک ساده
اولین مورد از انواع رولپلاک نما، نوع ساده آن است که معمولاً از جنس پلاستیکهای مقاوم ساخته میشود. این نوع رولپلاک هیچگونه لبه یا شاخهای ندارد و برای استفادههای سبکتر مناسب است. توصیه میکنیم اگر از سنگهای بزرگ و سنگین استفاده میکنید، به هیچ عنوان رولپلاک ساده را برای مقاومسازی به کار نبرید.
رولپلاک لبه دار
نوع دیگری از رولپلاکها، دارای لبه هستند که مقاومت بیشتری را نسبت به نوع ساده فراهم میکنند. لبههای طراحی شده در این قطعات، مقاومت بالاتری ایجاد کرده و کاربردهای آن را نیز افرایش میدهد. این رولپلاکها در ابعاد مختلف به فروش میرسند.
رولپلاک شاخکدار
رولپلاکهای شاخکدار، دسته دیگر این محصولات هستند که با برآمدگیهای خاص روی بدنه، امکان جابهجایی پیچ نما را به حداقل میرسانند. استفاده از رولپلاکهای شاخکدار به همراه پیچ با ابعاد مناسب، برای بیشتر نماهای سنگی گزینه مناسب و مقرونبهصرفهای خواهد بود.
رولپلاک پروانهای
از مقاومترین انواع رولپلاک که در نمای سنگی استفاده میشود، رولپلاک پروانهای را میتوان نام برد. این نوع رولپلاک پس از نصب، باز شده و قابلیت جابهجایی پیچ را به حداقل کاهش میدهد. این نوع ابزارها مقاومت بیشتری نسبت به سایر انواع دیگر دارند.
جمع بندی
پیچ رولپلاک نما، نقشی حیاتی در ساخت ساز و نماسازی ساختمانها دارند. این ابزارها پایداری بالا و همچنین مقاومت مناسبی را در برابر نیروهای خارجی، برای نمای سنگی فراهم میکنند. معماران و اجراکنندگان نما، باید با دقت کامل، انواع مختلف پیچ نما را بر اساس نیازهای پروژه خود انتخاب کنند تا مقاومت کامل نما فراهم شود. همچنین توجه به نکاتی مهم مانند عدم استفاده از پیچ بدون رولپلاک، توجه به فاصله پیچها و هم چنین درنظرگرفتن اندازه مناسب پیچ و رولپلاک نیز اهمیت زیادی دارد.
